ang selopin ug ang iyang pangindahay sa dalang gisubay

Naglagiting nga kainit sa politika,
Ilawom sa nagbagang langit sa krisis sa ekonomiya.
Mihaguros daw alimpulos ang problema
sa seloping linabay--
gagihay-gihay nga dagway--
simbolo sa kadugay nang pagbay-bay sa
dalang naghikaw sa kalipay.

matuod nga istorya
gibati sa nag-alintabong gugma
sa usa ka magbabalak ngadto sa damgo niya
susama sa seloping tinapok daplin sa karsada
nanglimbasug, milikay-likay sa dam-ag,
tunob, ug yatak
sa mga wala'y kaluoyng lumalabay,
damgong mupalayo ning
dalang mahigpit
nga puno sa tulisok ug pagdaug-daog
sa sabakan sa kagawasang iyang gihuptan.
mupadayun, awiton sa magbabalak ang pagpakigbisog,
didto sa kamalig sa letra'g mga pulong,
ganay ang dili matukib nga pangindahay
sa pagpakabuhing matarong
kauban ang iyang matam-is nga
mga inspirasyon.

Urom sa Usa ka Magbabalak

Buot ikatulog ang hagit,
layog sa usa ka amateur nga magbabalak
tipik niining gihuptan nga abilidad
mibati sa kahagip-ot sa agianang huot,
ug tungod way ikasarang nga poetic technique
miturok sa huna-huna ang pagbiya niini
susama sa urom nga mituok
nibuhagay nga libido sa kahadlok
damgo dili matago
buot mupukaw sa paghikatulog
haron mubarog ug ipadayon ang layog.

Lisod man ang dalan
Dili kini balibaran, bisan pa sa pagkahurot
sa tagay nga akong giatubang
Ingon sa adik nga nabuang sa tung-it
Andam mabuntagan,
mupadayon-- malipay lang sa kabuang.

Ang Pagtunod sa Amahang Adlaw

miabli na usab ang langit
nangandam sa iyang pagpasundayag
duyog sa nagsingabot nga kangitngit
sa iyang nagkadaiyang mga hulagway
bitbit sa iyang brutsang-- hinagiban sa iyang pagpanamilit
dayon yag-yag sa mga dilatang kolor sa pintal
sa iyang obra maestrang gipangandaman kanunay

upat ka suok sa iyang pagkababye
iyang gihimong medium ang kinatibuk-an niini.
karong adlawa buot niyang ipakita
ang iyang espesyal niyang ubra maestra
maisugong kolor sa pula iyang gibanig
sa kasadpan, gipaibabwan sa masulub-ong tipik
sa abong kolor sa panganod
buot mo hudlat sa mabagahog layog
sa kangit-ngit nga umaabot.

mani

Istorya sa gugma sa kong mama
ako siyang gipanguta,
nganong dili siya ang muingon sa inyuha?
apan nagkanayon siya
lisod kay siya maulaw
musigulon sa iyang eksperyensiya.

apan ingnon ko kamo
ang akong pagpakabuhi ning kalibutana
utang kabubut-on ko sa maning
dili nya pangandoyng maangkon.

human sa paggradwar niya sa
high school
aduna na siya tanan gawas sa usa.
gwapa,
may pigura,
maantigo,
ug gikan sa pamilyang ilhado.
apan siya manggi-ulawon kaayo--
labaw na sa mga lalaking
gialirongan siya.

mga kalalakihan
dili buot kaniya mu-agda
tungod sa kahiluman nga sobra
usa ka adlaw niana
sa kauwaw niya sulod sa usa
ka kan-ana mikaon siya
ug mani nga pwerting daghana.
tambal sa kauwaw ingon pa niya
ug sa dihang nabantayan niya
ang usa ka waiter nga gainusara,
nagpadistansya galantaw niya
sama ka niya manggiulawon kini

walay nabat-bat ug naistorya
apan giatiman niya akong mama
matag karon ug unya pun-an niya
ang plato sa maning iyang gikan-an
matag karon ug unya
mata niya naglantaw ug
mipahiyom sa mak-usa

sa dihang nanaghan ang tawo
ug ang sayawan gisugdan didto
milakaw siya sa kusina'g
dayon gawas sa luyong pultahan.
apan sa iyang pagpadayon
adunay misangpit,
"kadali, kadali, palihug kadali"
ang waiter,
nagdagan padong sa iyang nahimutangan
dala ang bit-bit niining bulsitang
aduna'y sulod nga lata nga puno sa mani
ug nagkanayon,
"panghinaot ko sila mga perlas para kanimo"
ug dayon dagan palayo
balik sa iyang gigikanan.

pilay dagan sa storya,
milabay ang katuigan
naabot ang ilang ika-25 katuig
ang akong inahan ug ang amahan
(ang waiter) nga kanhi
naila-ila niya sa usa ka kan-anan.
karon mitunol kaniya sa usa ka garapon
nga adunay marka, "mani"
huna-huna sa akong inahan
kini mao ang pinaka bililhong gasa
nga nadawat niya
apan sa pagkuot bira niya
sa sulod iyang nahikapan
usa ka lugway sa perlas,
ug mapahiyumong miingon siya
walay laing nagpahimot niyag samot
dayon sul-ob sa alahas
sa katuigan uban
ang matuod nga perlas sa iyang dughan.

gibalibarang damgo

ganiha lang ikaw akong gidamgo
matang nakighinabi sa huna-huna'g
kabilyako,
nagpakitag motibo ubos sa biga
taympa ra una
unsay angay buhaton
nganong ingon ka niana?
akong dakong pangutana
palihug ko tubaga?
una sa tanan nahibaw kang
ginapos nako'g wa nay kagawasan
dili ko buot makalapas,
makasala ug mahimong dautan.
malisod higugmaon ang higayon
bungol ko sa imong mga giingon
nga ako ang babayeng
imong gustong maangkon
dili ko pangandoy ang damgo mong giingon
pasaylua ko, ikaw dili mahimong
paundayunan,
sakyan sa imong kabuang
duna nako'y pugaran
giangkong pinuy-anan
sila maoy singgit sa akong kasing-kasing
sa dughan sila lang ug wala nay lain.

bulak sa freedom park

sa matag sabado
mubisita ko sa freedom park
haron mamalit ug bulak
dayon bitbit sa istorya sa akong gugma

sa nanglabayng katuigan
mamalitay ko'g bulak
sa batan-ong babaye
nga daw bukidnon ang pigura

usa pa, siya maoy pinaka
preskong talan-awn
gawas sa buwak nga iyang tinda
ug usab siya kanako
ang tinuuray nga bulak

ang ngalan niya,
wala ko kaila
kasamtangang siya usab ngari kanako
o marika gipangandoy ka
mabitbit sa akong pagpa-uli

kay para kanako siya
ang timpo sa tingbulak
kauban sa mga bulak sa
ladies breath, roses
sunflower, ug chrysanthemums
nga walay puas sa pagpangalimyon.

ug sa walay katapusang pagpamulak
iyang gipakita ang kaanyag,
kabililhon ug katam-is sa iyang pahiyom
simbolo sa babayng idlas ug bukidnon

sa dihang buot kong mahikap
sa tumong ug tuyo nga mahagkan
ug masimhot ang kahumot
sa mga kamot niyang
nagpa-ila sa iyang mga kahago
dungan sa paghangyong
paliton ang tanang bulak
nga iyang gibaligya.
diha-diha ako nasagmuyo
sa tubag niyang, "dili mahimo."

nasayop lang tingali ko
sa paghigugma ug pagtinguha
sa bulak sa freedom park
ug tingali may lain nang
gaangkon kaniya.

nanghoy-hoyng mipa-uli
nanglugmawng mga luha
wala mabit-bit
ang buot ug tinguha
maayo lang unta ug makakita ugma
laing bulak sa freedom park.

Marinero

kama, pahulay
tuldok, katapusang singgit
sa marinong kanunay
niambit sa balud nga nihagit
sa gayang mga sea gull.
pasensya kanunay
sa lapad nga wanang
sa pag-antos
taliwala sa lawod
sa mga okay-okay.
kahayag sa langit
sa matag tabon sa kangit-ngit
mipatik sa agtang sa kawanangan
hulagway gitabunan sa iyang ngalan.

bunyag

tradisyon sa paghatag ug pangan
sa bagong natawo, angay bang
tagaan ugespesyal nga importansya?

dinhi sa pilipinas
sa unang panahon mitumaw
an tradisyon sa paghatag
ug pangang inespanyol.

sama nalang sa akong mga katuguwangan
Nicolas, Francisco,
Clotilde, Inis, Paula
ug sa akong inahang si Manolita
niadtong higayuna
strikto pa ang simbahan
sa paghatag pangan sa matag
batang bunyagan.

pagtung-tung, kab-ot,
abli sa salabautan sa tawo
ang ngalan giusab ug gibasi
sa mga sikat nga mga amerikano.

kung mutuo ka'g sa dili
akong mga igsuon
Syndy, Debbie, Joie
ug ang amahan ko nga si Dennis
base sa inamerkanong pangalan
nga nahimong espeyal sa niagi.

nagpaka-arong maayo

pan gipangagda
haylo sa usa ka amiga
pagbantay ka niya
aduna nay hilo
basin mamatay ka

sulusyon sa tawng bakakon
magpagpaka-aron ingnon
mukatawa sa atubangan
daw buwak nga nangalimyom

adyos sa likod
kina-iya mantikaon
bugnaw pas simod's itoy
dili nimo matugkad ang kaaslom

makadani'g maka-ibog
inday igo rakang gi-atik
pagmata na intawn
ayaw pagdamgo
kung dili ka gustong matunto.

Panagkot

Ugbok, dagkot
sa kandilang binuok
sa atubangan sa imahing
gipangaliyahan ko.

kasubo, kalipay
mga kabos nga pangindahay
ubos sa imong larawan
gihatagan mo'g kasulbaran.

miduko'g nangaliyupo
sa altar mong dangpananan
sa sama kanako'g kaniya
nga wala'y laing kasandigan.

nagpasalamat
sa grasyang gihatag
kanimo ibalik paghalad
pinanggang Amahan sa Langit.