Handuraw>Panahum>Tinguha>Makusganong desisyon>Buhat>Naandan

Palayo sa lumalabay na handuraw,
kay kung dili mahimo kining panahum.
Palayo sa panahum, kay kung dili,
mahimo kining pangindahay.
Palayo sa pangindahay, kay kung dili,
mahimo kining makusganong dedisyon.
Pakigbatuki ang makusganong desisyon,
kay kung dili, mahimo kining buhat.
Ug dili ni nimo pakigbatukang dili mabuhat,
mahimo kining imong mabatasan.

Ang lumalabayng handuraw,
kung imong tugutang sa iyang tinguhang
makiglangbingit, mahimo kining lig-ong panahum.
Ang lig-ong panahum mumugnag panginday
ngadto sa partikular nga butang.
Ang pangindahay mahimong makusganong desisyon,
nga mutuklod sa pagbuhat.
Ug kung magpadayon sa pagbalik-balik ug buhat
mahimo kining mabatasan mo na.

Kabilin

Nahasulat na ug nahitala
Mga istorya sa akong librita
Mga sekretong giangpingan
Sama sa bulawan nga gitipigan
Nga sa ako pang ginikanan.
Akong gitagan-an
Kung pananglitan ilang mahibaw-an
Nga ako na kining gitugyan
Sa katawhan sa tibuok kalibutan
Apan wala ko basuli
Kining tanan aduna ray ganti
Akong pangandoy
Ug panganti nga unta
Ang anak sa akong anak
Ang apo sa akong apo
Muamping sab niini
Sama sa akong pag-amping
Sa nadawat kong kabilin.

Saging

Si Inting miguroy kanako
Paingon sa kasagingang
Wala mapatag sa panahon
Milikramo ko sa kahapdos
Sa mga gadlas sa niper
Nga nagwara-wara
Sa ilang mga kamot
Aron pagpahimangno nga
Ang lugar ilang tereturyo
Ug dili amo
Giguroy niya ako
Aron mupaduol kaniya
Ug malantaw ang bunga
Sa iyang saging
Nga gitanom pa niya
Niadtong niaging Simana Santa
Nagmalampuson siya
Mapagarbuhon sa resulta
Sa hinaguang tinanom niyang saging.
Nga pagka-anindot, pagkahimos,
bus-ok ug tambok.
Ow!Niingon ko nga nahingangha
Sa kalami sa bunga nga nagkumbitay
Sa iyang punuang makusganong mibarog
Uban sa iyang dahon nga gadupa-dupa
Mipakita ug kamaya
Sa sugilanon ug sa istoryang saksi siya
Nagpanlad-ok ko sa nakita
Nanghinaot ug gadamgo nga gamata
Nanglimbawt akong balhibo,
Miduko ko'g
Dayong lingyiw kay naulaw
Sa kadako sa bulig
Gidayig ko siya
Sa abilidad nga iyang gipakita
Naibog ko sa sekreto
Sa saging niyang gipatan-aw kanako
Ug wala ko napugnging
Mangandoy nga maangkon sa hingpit.

Tiil

Ako lang giagwanta ang tuo kong tiil
Nga naluthan sa bag-o kong sapatos
Nga napalit nako sa Ayala
Matag bikang malisod
Bug-at nga tiil kong samdan ug
Nihubag sa luto sa sapatos kong bag-o.

Sapatos nga ginama sa guma
Nga itabon sa tiil aron dili mabuling
Ug layo sa disgrasya
Proteksyon sa kahadlok nga matunok
Sa dalang agianan ug baktasunon
Sa matag buntag ug hapon
Nga karon nahimong gubin sa paglakaw
Nga tul-id ug tarong
Hinungdang gatiniil nalang
Sa pagbaktas sa dalan
sa Sindulan Mabolo.

Dalang gidungog nga dilikado
Tungod sa kahugaw
Kay yutik
Sa lapok
Sa niawas nga tubig
Nga gikan sa kanal
Nga labayanan sa hugaw.

Unsay kapuslanan sa sapatos
Karong dilikado
Ang kahimtang
Sa akong tiil nga pinangga
Na nahisugamak
Sa peligro nga matunok
O makagiron sa lutong naangkon.

Alimyon Sa Kagahapon

Sama lang sa kagahapon
Ikaw ug ako dili mahimong di magkita
Ug mahalog ang usag-usa
Timaan sa dako natong gugma.

Gisaw-an ang kasakit
Kapaet usahay sa pag-inusara
Bahalag walay matimo
O masulod sa ginhawaan
Naa lang nanag-uban.

Dili pweding buwagon
Bisan ang pwersa pa sa kahigayunan
O ang paghusga sa kadaghanan
Gisa-ad mong imo kining babagan.

Unos sa kasakit
Lilo sa mga luhang nangatakag
Atong gi buntog
Sa gugma sa usag-usa.

Gabating Kanding

Nagbati na ang kanding sa atong silingan
Sa niaging simana pa gani
Nibahihi to'g taman
Naghinay'g paganyar sa dako na nyang tiyan
Na daw lingin uyon sa bulan
Karon nga takdol man.

Sa luyo sa pultahan
Gisagpungan nimong imong dunggan
Gialingug-ngugan ka'g kisamukan
Sa kanding nga gahiwi-hiwi
Ang nawong nga migahi
Sa kasakit sa matagbusog sa bata
Nga naa sa sabakan
Sa kanding sa atong silingan.

Kural Natong Kawayan

Kural natong kawayan
Imong giayog langsang
Haron dili mairog ang utlanan
Sa atong yutang gitukuran
Sa payag tang gipuy-an
Uban sa atong pinubring katigayunan
Nga tulo ka sartin,
Upat ka lusang bahawan,
Ug usa ka bandihado.
Ang atong kulon nga sa takuling
Itom na kaayo
Tadyawng gilumutan
Arinulang regalo pa
Sa kasal nato
Wala tingale mangahas paglungkab
Sa payag tang duol na mahun-ag
Apan ang dili mo mahimong itugyan
Sa bisan kinsang musaway pag-ilog
Mao ang yuta mong natawhan.

Babayeng Mugbo Ug Lupad

Gabanig nga luha
Sa tugkaran sa himaya
Nangandoy'g katarong ug hustisya
Sa langit nga gadumili
Sa ulan sa pagbakho
Sa anak nga timawa
Sa sabakang kanhi
Lunangan sa pagpakasala
Mibakos ang kasakit
Mihigot sa kagitngit
Sa walay kinutubang singit
Sa kapaet nangitag pakitabang,
"Hain na ang imong pasalig,
Nga imo kong tabangan."
Saksi ang tanang gigikanan
Sa pagluib nga iyang
Gimansahan ang kaputli
Sa panid sa enusinteng pagbati.

Inahan

Milumpat sa kalipay

Ang akong dughan sa kahinam

Sa pagpaabot sa paggawas mo sa akong sabakan

Nag-antos ko'g siyam kabulan

Gasapnay kanimo dinhi sa sulod sa akong ginhawaan

Gibuhat ang tanang pag-amping

Aron ka maprotektahan

Akong dakong garbo

Ang pagsugilon sa tibuok kalibutan

Na ako dili lang asawa

Kung di usa sad ka inahan.

Pulong

Ginamit ang mga pulong
Hinagiban sa akong pag-angkon
Sa matag galamhan sa tawo
Nga si bisan kinsa ako paminawon.

Miingon kadtong akong maestro sa History
Niadtong nagtungha pa ako sa UC
Nga si Sir Delfin Cabanero
Si Jose Rizal kuno
Nahimong bantugan
Sa Pilipinas gikaintapan
Dili tungod sa iyang kakusgan
Kundi sa kahait sa iyang hinagiban
Mga pulong nga muabis
Sa mga dughang mahuyang.

Akong namatikdan
Mga pulong nga gibuhian
Sa mga magbabalak
Mga manunulat
Mga pulong nga sama kahait
Sa lagting sa mananapas
Sa halapad nga katubhan.

Naglupad-lupad nga Galamhan

Milupad napod ang akong huna-huna
Sa kada higayong dili ka makita
Buot abton ang imong tugkaran
Diin ikaw nag-alip, nagpakaon
Sa imong hayupan
Nga kaniadto mo pa giatiman.

Milukot sa tago ang kakulba
Sa akong tinguha
Ug nidunghay ang singot
Sa akong kalawasan
Dihang giuyog
Sa imong handurawan
Sa pobre kong galamhan.

Nganong mag-antos paman
Nganong dili na malang
Mulupad sa kina-uyokan
Sa kagahapon nga atong gitaguan
Mga panid sa atong istorya
Sa pinuy-anan
Sa duha nato ka gugma.

Ang Lapyahan

Hangin nga mihaguros

Bul-og sa tubig sa matag karon ug unya

Mubanlas ug mukisi-kisi

Sa matag halok sa balas

Ang imong hinigugma ug kalipay

Lapyahan nga tiunay

Imong tinguha ang mudimdim sa yuta

Sa lapyahan nga gihuong mo kanunay

Sa matag oras ug takna

Gihikawan mo sa pagpahulay

Imong giangkon

Ang iyang mataghigayon

Sama kamo sa managtiayon

Dili magbuwag

Bisag ang unos

Sa kulyadang panahon.

Kalunsay

Kalunsay sa huna-huna

Sa panahong ikaw makita

Dili bawuron

Ug dili gubot paminawn

Diha sa dughan

Nga imong pinuy-anan

Ablihi kanunay

Haron matagamtaman

Ang matag hapuhap

Sa imong lapyahan

Nga dili matukib

Ang misteryo

Nga imong gidalit

Samatag kinsa

Mga gustong muambit.

Ginapos

Ginapos kana

Sa gugma kong para lang sa imuha

Ayaw kahadlok

Kay bisan sa paggapos ko

May kagawasan kapa

Sa bisan unsa nimong buhaton

Kini akong dawaton

Kana kung maong imong kalipay

Dili ug dili ko ikaw hikawan

Kanako ikaw ang hinungdan

Nga magpadayon niining kalibutan

Kay ang matuod na ginapos

Mao ang ako

Hangtod sa kahangturan.

Himaya

Nag-inusara sa ako sa makadaghan

Imong nawong akong nakit-an

Sa dagway sa mga tanaman

Sa mga lagam nga nanag awit

Sa huni sa imong kaalam

Ikaw ang Ginoo

Sa akong pag-inusara

Nga nagtudlo kanako

Sa way pagduha-duha

Daghang salamat sa imong gipakita

Akong kining isangyaw

Sa dakong tinguha

Diha kanimo akong Himaya.

Amen.

Ang Timpla Niyang Kape

Natagamtam ko ang kapaet
Sa timpla mo nga kape
Apan dili ko ikabaylo
Ang espisyal nga kahumot niini
Kada buntag
Giandam mo kini
Isip usa ka sinugdan sa akong adlaw
Ingon mo para mpukaw
Sa nahikatulog ko nga galamhan
Ug paabtik ang huna-hunang
Gamika kasagaran
Ang kolor niini nga susama
Sa lagum-lagum ko na kama
Tungod sa kape ug gatas ini nga gitimpla
Aduna pod kiniy katam-is nga lahi ra
Igo nga matagamtam
Kapaet giwala
Ang danglog sa gatas
Muhatag sa akong baba
Sa mamilinbilin nga kalami
Sa kape nga buntag, udto ug gabii
Nimongng gitimpla.

Balas

Ang naagian daw kamatayon
Sama sa balas nga gilukot-lukot
Sa baha nga gikan sa tinugdan sa tubig
Sa bukid gibanlas paingon sa ubos
Gahaguros, gihampak sa mga sagbot
Ug nawad-an ug bili susama sa tuod
Sa mga kawayan nga napukan
Sa kakusog sa bul-og sa baha
Niadtong adlaw sa unos.
Dili mo lang ba tabangan?
Imo paba gyong pun-an?
Kasakit sa kasing-kasing
Karong imo nang gipala
Giayag aron iapil ug masa
Igo na ang pagpino-pino
Igo na ang pagpasakit mo
Ingon ba diay niini
Ang pagtukod sa lig-ong pamuyo?
Dili ako balas o graba nga imong ingon anion
Maong dinhi ra kutob ang pag-antos
Nga imong kanakong gipa-angkon.

The invitation~

I was upset
I was angry
I was mad
And felt antagonized.

I wish to be happy
I wish to be calm
I wish to be blissful,
And high spirited.

I don't know what to do
I don' know what to say
But a book reminded me
Of something to do today.

The invitation?

Silence-when your words would hurt.
Patience-when your neighbor is curt.
Deafness-when scandal flows.
Thoughtfulness-for other's woes.
Promtness-when duty calls.
Courage-when misfortune falls.

Pweding usbon?

Hasta nakong laguta
Kung mag-away tang duha
Sug-sugan kaayo ka
Mura kag sungayan
Pwerting makadala ug gara.
Wala'y dili maglagot
Labi na ug maabtan ko sa sapot.

Gabii lang nitukar nasad
Dili cha-cha o bizrock
Kundi imong kabuang sa utok
Panug-sog nga mura gyod ug tinuod.

Usahay kabiyaon nako
Kaundangon
Sa imong kabilyako.
Pastilan kung pwede pa lang
Ug mahimo
Usbon nako ug lainun ko
Ang kaagi
Natong ambot ngano,
Basin makakita pako ug ayo.

Ganahan sad

Agay giganahan sad
Ambot ba
Musurok gyod akong utok
Kung makaita ko nimong nagdamuraw
Nagsigang kalimutaw
Murag mulugwa sa siging tan-aw
Ana diay na?
Hahaha
Maluoy lang ta
Maayo pang mutago nalang ka
Sa inyuha kung ganahan ka
Agay-agay,
Tingale ug maguol ka
Kung ang silbe nimo mawala na
Ganahan ka?
Tingale dili ka kaagwanta.

Gara~

Gara sad ka da
Mura kag prinsesa sa inyuha
Karon unsa naman ka?
Gailaid, Nagtanga na.
Mao nana.
Kaniadto pwerting garaa
Hambogera,
Asyusa,
Ipukrita,
Mura gyod ug gwapa.
Maayo pang ahhhem...
Sekreto ra
Dili nalang ta
Tingaleg muhilak napod ka.

Maestra~

Kintahay maestra ka,
Sa mga bata nakig-istorya.
Patarung-tarong,
Aron ingnon.
Pulos bakak,
Imong gisugilon.
Hambog ka,
Kay tanan plastik
Imong gipakita.
Maayo lang nimong katawa,
Ang tinuod diay
Sa ilalom may kaligutgot ka.
Mao ba kana ang maestra?
Kana tawon ang klaroha
Tingalig ikaw... ahhemm...
Aw ikaw bahala ka.

PAsko na~

Hapit na ang pasko
Abi na nako ug makasal ko,
Sama sa mabdus
'False alarm' ra diay to.

Dili nalang tingale ko mangandoy
Kay maayo pa ang uban nga wala
Apan nakakita
Gitagaan sa Ginoo ug pinaskuhan,
Mga pinangga.

Ang ako kanus-a pa kaha?
Ugma?
Sunod adlaw?
Sunod bulan?
Sunod tuig?
O basig dili na lang.

Basin dili gyod ako-a
Kung dili Niya ihatag
Paabot nalang ta
Ug mulaom sa grasya.

Bisag dili angay,
Dawaton lang gihapon
Kung para ako
Ang tubag sa Ginoo
Siya lang ang nakahibalo
Dili ma-question
Kay kanunay insakto.

Maong karong pasko
Ikaw nalang magbuot Ginoo.
Hinumdumi lang
Ako salig kaayo nimo.

Diane (Lim Yuhee)

Here you go,
Here you are in my system.
The part of the great encouragement.

Here you smile.
To everyone in the town.
Being part of the God's grace in all pain.

Here you care,
More precious than an angel.
In the loving hands of God that is in you.

Oh Diane, as they call you,
Gives her heart to God of all.
The Lord of hope in your loving presence.

Learning all possibilities,
Design for everyone to understand
As the most knowledgable young woman.